Classical Halász V-János
KoZ180520 Eric Whitacre

Vandaag een mix tussen instrumentale en vocale muziek luisteraars. Ik heb componist Eric Whitacre centraal staan in deze uitzending. Een componist die mijn oneindige aandacht heeft. Dat komt omdat hij muziek naar een hoger niveau tilt. Misterieus, ongrijpbaar zo lijkt het soms. Boeiend, heel erg boeiend.

Eric Whitacre componeerde oktober met de bedoeling een vreedzame muzikale representatie op te roepen van zijn favoriete maand, en de gevoelens die deze maand voor hem oproept. Whitacre schrijft in een programmatekst het volgende:
“Iets over de frisse herfstlucht en de subtiele veranderingen in het licht maken me altijd een beetje sentimenteel, en terwijl ik begon te schetsen, voelde ik dezelfde stille schoonheid in het schrijven. De eenvoudige, pastorale melodieën en de daaropvolgende harmonieën zijn geïnspireerd door de grote Engelse romantici, omdat ik vond dat deze stijl ook perfect geschikt was om de natuurlijke en pastorale ziel van het seizoen te vangen. Ik ben blij met het eindresultaat, vooral omdat ik vind dat er gewoon niet genoeg weelderige, mooie muziek geschreven is voor wind.

Track 01 October – Eric Whitacre (07:33)

Track 02 Go, Lovely Rose – Eric Whitacre (04:28)

Na een optreden van dit laatste werk Go, Lovely Rose in 1991, benaderde Jocelyn Jensen de componist over het schrijven van een stuk voor haar High School Choir. Het volgende schrijft Whitacre op zijn website: “Ze is een geweldige dirigent, legendarisch voor gekke dingen op het podium (choralografie, belichting, kostuums, noem maar op), en ik wilde iets voor haar schrijven dat de kijker echt zou misleiden. Ik had onlangs een prachtig gedichtenboek van Octavio Paz gekregen en rond diezelfde tijd was ik getuige van een echte (adembenemende) woestijnwolkenbui, en ik denk dat het allemaal in een rijtje stond. Het vingervlugge ding (alle zangers klikken met hun vingers om regen te simuleren) is een oud kampvuurspel dat ik heb aangepast voor het werk, en de donderbladen waren gigantische stukjes blik die we van de kant van de school namen.”

Deze muziek waar u na het gedicht naar gaat luisteren is de bewerking voor harmonieorkest. Het gedicht van de hand van Octavio Paz is enigszins aangepast door de componist zelf. De Nederlandse vertaling is van de hand van Lycander Kemp.

De regen…
Ogen van schaduwwater
ogen van bronwater,
ogen van droomwater.

Blauwe zonnen, groene wervelwinden,
vogelverschrikkers van licht pikken open
granaatappelsterren.

Maar vertel me, verbrande aarde, is er geen water?
Alleen bloed, alleen stof,
Alleen naakte voetstappen op de doornen?

De regen ontwaakt ...

We moeten met open ogen slapen,
we moeten dromen met onze handen,
We moeten de dromen dromen van een rivier die op zoek is naar zijn koers,
van de zon die zijn werelden droomt,
we moeten hardop dromen,
we moeten zingen totdat het lied wortels voortbrengt,
stam, takken, vogels, sterren,
we moeten het verloren woord vinden,
en onthoud wat het bloed,
de getijden, de aarde en het lichaam zeggen,
en keer terug naar het punt van vertrek ...

Track 03 Cloudburst – Eric Whitacre (08:56)

I hurt myself today
To see if I still feel
I focus on the pain
The only thing that’s real

The needle tears a hole
The old familiar sting
Try to kill it all away
But I remember everything

What have I become
My sweetest friend
Everyone I know
Goes away in the end

And you could have it all
My empire of dirt
I will let you down
I will make you hurt

I wear this crown of shit
Upon my liars chair
Full of broken thoughts
I cannot repair

Beneath the stains of time
The feelings disappear
You are someone else
I am still right here

What have I become
My sweetest friend
Everyone I know
Goes away in the end

And you could have it all
My empire of dirt
I will let you down
I will make you hurt

If I could start again
A million miles away
I will keep myself
I would find a way

Track 04 Hurt – Eric Whitacre (07:07)

Het Duitse woord Spiegel kan zowel op het enkelvoud als het meervoud slaan. De titel Spiegel im Spiegel van de Estse componist Arvo Pärt verwijst naar het oneindige beeld dat ontstaat wanneer men kijkt in twee tegenover elkaar opgestelde spiegels.
Deze muziek is oorspronkelijk een compositie voor viool en piano. De melodische vioolpartij beweegt zich diatonisch in stapsgewijze bewegingen, terwijl de piano voortdurend een arpeggio vormt met de tonische drieklank. Het geheel beweegt zich voort in een langzaam en meditatief tempo.

Track 05 Spiegel im Spiegel – Arvo Pärt (10:12)

Het kort gedicht “Light and Gold” door Edward Esch begint met het woord “Light” en eindigt met “Engelen bezingen het pasgeboren kindje”. Charles Anthony Silvestri vertaalde deze tekst in het Latijn voor Whitacre en die probeerde op zijn beurt het originele gedicht in het Latijn zo uniek en zo sonisch mooi weer te geven als hij kon. Ook deze muziek is origineel voor koor maar in 2005 pastte Whitacre dit wederom aan voor windorkest. Een klein beetje kerst in mei dus. Hier is Lux Aurumque van componist Eric Whitacre.

Track 06 Lux Aurumque – Eric Whitacre (04:43)

Het charmante kleine stuk voor blazersensemble die bekend staat als Noisy Wheels of Joy, begon als een oefening in compositie filmmuziek. Whitacre beschrijft een krachtige ervaring van het bijwonen van een workshop voor potentiële filmcomponisten. Deze workshop eindigde in een heerlijke maar uitdagende opdracht: elke workshopdeelnemer kreeg willekeurig de naam van een grote film. De opdracht was om binnen drie dagen muziek te componeren voor een vier- of vijf minuten durend segment van de film voor een orkest van 40 personen. Whitacre kreeg een deel uit de remake van Disney’s 101 Dalmatiërs, het deel waarop Pongo de hond verliefd wordt op de vrouwelijke dalmatiërs en een paar momenten van fietsen in het centrum van Londen.
Wat Whitacre zelf graag voor elkaar probeerde te krijgen is dat Prokofiev John Williams ontmoet in de muziek van de Ouverture tot Candide. Uiteindelijk heeft Whitacre zijn opdracht bewerkt voor blazersensemble en heeft het de naam gekregen van “Noisy Wheels of Joy”. Is dat dan een verwijzing naar de rollende wielen van de fiets?

Track 07 Noicy Wheels of Joy – Eric Whitacre (03:45)

Ja luisteraars, Noicy Wheels of Joy. Ik wil u graag nog attenderen of het feit dat sinds kort van elke aflevering van Klassiek op Zondag er een tracklist op internet staat. Via VeluweFM.nl is deze te vinden, zo ook de informatie van deze uitzending.
U hebt gehoord dat deze uitzending een mengeling van instrumentaal en vocaal was. Eric Whitacre schreef voornamelijk koormuziek, maar hij bewerkte zelf ook veel voor symfonisch blaasorkest, u hoorde dat. Ondanks dat deze uitzending misschien bestond uit iets meer dan een kwartier vocaal, hoop ik dat u er toch van heeft genoten. Deze muziek verdiend het om gehoord te worden.
Tot slot sluiten we af, maar niet voordat ik technicus Bob Voorn heb bedankt voor zijn aandeel in deze uitzending. Bob, dank je wel! Luisteraars, tot de volgende keer. We eindigen met… Sleep.

Track 08 Sleep – Eric Whitacre (05:44)